reforma ortografi

[FatBantha]

Macie gdzieś jakieś filmiki z dawną wymową u i ó, ch i h? Bo teraz raczej to jeden huj/chuj. No i kiedyś tak ładnie ł na wschodzie wymawiali...

 

[WnusioPinoczeta]

To wymowa ó upodobniła się do wymowy u.

Tak pomyliłem się - imperator powiedział w oryginalnym poście "A czemu ó ma być wyeliminowane, a nie ó?" i mnie zmylił.

Tak więc chodziło mi o U.

Macie gdzieś jakieś filmiki z dawną wymową u i ó, ch i h? Bo teraz raczej to jeden huj/chuj. No i kiedyś tak ładnie ł na wschodzie wymawiali...

Ó kiedyś brzmiało trochę jak "OŁ" tak lekko zaciągająco.

 

[Att]

Swego czasu "h" wymawiano tak jak "ch" dźwięczne. Do dzisiaj przetrwało to jako regionalizm - byłem raz w kościele przy wschodniej granicy, gdzie ksiądz na kazaniu sporo mówił o honorze. Reliktem tego jest np. odmiana wataha-wataże - poprawna choć nie wiem na ile popularna. Nie jest to jednak rdzennie polska wymowa - została zapożyczona bodaj od Czechów i Ukraińców. Ciekawa jest jeszcze sprawa z "ch" - pisownia sugeruje, że dawniej to było "k" z przydechem (bo w końcu "c" to "k") i dopiero później pozostał z tego sam przydech. Ale może "ch" zapożyczyliśmy już od Niemców, u których to przejście z "kh" w "h" już dawniej było się dokonało.
EDIT: Znalazłem filmik, który prezentuje, rzekomo wciąż aktualną, różnicę w wymowie "h" i "ch"

 

[WnusioPinoczeta]

Swego czasu "h" wymawiano tak jak "ch" dźwięczne. Do dzisiaj przetrwało to jako regionalizm - byłem raz w kościele przy wschodniej granicy, gdzie ksiądz na kazaniu sporo mówił o honorze. Reliktem tego jest np. odmiana wataha-wataże - poprawna choć nie wiem na ile popularna. Nie jest to jednak rdzennie polska wymowa - została zapożyczona bodaj od Czechów i Ukraińców. Ciekawa jest jeszcze sprawa z "ch" - pisownia sugeruje, że dawniej to było "k" z przydechem (bo w końcu "c" to "k") i dopiero później pozostał z tego sam przydech. Ale może "ch" zapożyczyliśmy już od Niemców, u których to przejście z "kh" w "h" już dawniej było się dokonało.
EDIT: Znalazłem filmik, który prezentuje, rzekomo wciąż aktualną, różnicę w wymowie "h" i "ch"

a wymowa ó i u?

 

[MaxStirner]

Obecnie po polsku wymawiasz ch i h tak samo, czyli jak niemieckie ch w wyrazie Buch [u niemców jest jeszcze inne ch np jak Ich bin ale to teraz nieważne) - bezdźwięcznie. W polskim standardowym obecnie istnieje tylko takie ch i h i tylko ono jest rdzennie polskie, dziwięczne h nadal występuje w białoruskim i ukrainskim - i nie jest to dźwięk rodzimy, podobno wszedł do polszczyzny w XVII wieku pod wpływem właśnie ukraińskiego i białoruskiego
Wymowa niemiecka słowa buch (i obecnie polskiego ch i h)
Buch
Wymowa ukraińska (dawne kresowe h - BaHato)
Jeszcze raz niemiecka (nach)
I dźwięczne h w białoruskim tym razem (Hara)
O pochylone jak w niemieckim Oder
U dołu strony masz przykład dźwiękowy
https://pl.wikipedia.org/wiki/Samogłoska_półprzymknięta_tylna_zaokrąglona
To właśnie O różniło sie czasem tzn iloczasem czyli było długie. Stopniowo zrównało sie i przeszło w u, różnicę dawną zatrzymano w pismie

 

[GAZDA]

w małopolske ch często wymawia sie jako k...
np: kce, byłek...

 

[Wujaszek Ilicz]

w czeskim do dzis maja ch bezdzwieczne i gardlowe, dzwieczne h... znajoma czeszka mowila ze ona slyszy roznice miedzy nimi w j polskim ale krotki egzamin wyrazami typu chryzantema, hustawka itp usadzil ja na pizde...
a ruscy tak sie wypieli na dzwieczne h ze maja tylko ch, jak chca powiedziec cos z dzwiecznym h uzywaja spolgloski g. przykladow mnogo zeby wybrac tylko najblizszy sercu gitler

 

[Kompowiec2]

Upraszczanie języka? To tak, jakbyś zamiast pisać w c++, pisał w c--, coś co za Ciebie potrafiłby zrobić komputer.

Po za tym, można się przekonać o efektach takich zabiegów na przykładzie engrishu...

 

[MaxStirner]

Języki "upraszczają się" naturalnie z biegiem czasu - formy prostsze zastępują złożone, maleje ilość wzorów odmian można to bardzo łatwo sprawdzić - porównaj ile takich wzorów miała greka starożytna a ile dzisiejsza, plus dowolny inny język indoeuropejski np starofrancuski i obecny, staroniemiecki z obecnym niemieckim i tak dalej. Porównaj sobie ile przypadków, wzorów koniugacji i czasów miały np sanskryt albo hetycki
Ale jeśli chodzi o ortografię to np czysta konwencja, zwykła umowa w jaki sposób coś się zapisuje, przecież ortografia nie powstaje naturalnie - więc Miodek by ci powiedział tak: Ch i h można ujednolicić bo to umowne, ale Ó i U już nie bo to ślad po o pochylonym właśnie - podobnie z rz i ż (rz jest tam gdzie kiedyś było r lub ri jak w ruskim rieka morje) więc oni muszą pilnować dziedzictwa historii i niczego ujednolicać nie będą.

 

[inho]

specjalnie dla @FatBantha (czas ustawiony na 17′30″):