Friedrich von Wieser: libertarianin czy komuch?

libertarianin.tom

akapowy dogmatyk
2 700
7 119
Ostatnio natknalem sie na artyukl o ekonomiscie szkoly Astriackiejktopy nazywal sie: Friedrich von Wieser.

Nigdy nie czytalem jego ksiazek wiec nie wiem co o nim myslec, jednak Wikipida ma jakies dziwne, sprzeczne ze soba dane na jego temat:

http://en.wikipedia.org/wiki/Friedrich_von_Wieser

"Thus Wieser's Social Economics is, in effect, a Communist economy[10] in which, to achieve greater productivity, scarce resources are assigned by an omnipresent, benevolent planner with direct and accurate insight sufficient to know the intensities of satisfactions and needs experienced by individual members of society, which all have exactly the same tastes and the same scales of utility and receive the same incomes. Moreover, their directions are followed without question by a completely docile workforce."

a pare linijek dalej:

"Throughout the first half of the 20th century, Austrian economists were marginalized and found it difficult to find meaningful work. Specifically, while Wieser served as trade minister during the World War, his effectiveness was neutralized by Richard Riedl, minister of energy and a clear proponent of economic interventionism, with only minor matters being left to Wieser's jurisdiction."

To w koncu Wieser byl komuchem (chyba jedynym w Szkole Austrackiej) czy tez byl zwolennikiem liberalizmu gospodarczego i dlatego zostal zmarginalizowany przez zwolennikow interwencjonizmu? Przeciez to sie wyklucza....
 

Lancaster

Kapłan Pustki
1 168
1 115
Pisałem o nim i innych austriakach licencjat, Soto o nim pisze wkleję kilka fragmentów z licencjatu (obiecałem kiedyś, że go udostępnię, więc jak ktoś chce zobaczyć, niech napisze priva i poda maila to mu wyślę). Informacje o nim możesz znaleźć w książce ekonomiści szkoły austriackiej, ale nie ma tam odpowiedzi czy był zwolennikiem posiadania broni itd. tylko jego teoretyczne ekonomiczne poglądy (więc ciężko stwierdzić czy i w jakim stopniu popierał interwencjonizm).

"Wieser, podanie jak Menger, był przeciwny stosowaniu matematyki w ekonomii, uważał, że jest dla ekonomisty bezużyteczna, nie pozwala wykorzystać jakościowej istoty jak wartość, zysk i renta. Ani razu, w żadnej z prac nie posłużył się równaniami algebraicznymi i geometrycznymi. Zamiast tego, używał abstrakcyjnych modeli werbalnych Robinsona Crusoe. Uznawany był przez historyków myśli ekonomicznej za ekonomistę, który w znaczącym stopniu kształtował fundamenty austriackiej szkoły ekonomii."

"Zapoznawał swoich studentów z działami autorstwa takich ekonomistów jak Carl Menger czy Eugen Böhm-Bawerk."

Miał też wpływ na Hayeka, był po prostu typowym austriackim ekonomistą i po wnioskach jakie wyciągał, wydaje mi się, że był liberałem (w klasycznym znaczeniu tego słowa), ale jego prac nie czytał i nie wiem czy coś o ekonomii politycznej by się tam znalazło.
 

GoldenColt

Well-Known Member
817
3 630
Pisałem kiedyś o nim i Böhm-Bawerku krótki referat na studiach, to byli pierwsi "Austriacy" jakich poznałem, ale za wiele o nich nie wiem tak po prawdzie. Wiem że Wieser przede wszystkim zasłynął ukuciem terminu "użyteczności krańcowej", czyli korzyści jaką odnosi konsument ze zwiększenia konsumpcji danego dobra o jedną jednostkę. To z kolei potem przyczyniło się do sformułowania I prawa Gossena, które stanowi że korzyść krańcowa każdej kolejnej konsumowanej jednostki dobra jest mniejsza od korzyści krańcowej poprzedniej jednostki dobra.

Co do tego czy był liberalny czy socjalny, to zacząć trzeba od tego że ASE na samym początku była antymarksistowska (Böhm-Bawerk chociażby ostro jechał po Marksie) aczkolwiek nie do końca tak wolnorynkowa jakbyś my chcieli.

http://mises.pl/blog/2004/08/12/154/

"Popatrzmy na ojców-założycieli: Menger nie należał do grona klasycznych liberałów, a Boehm-Bawerk uważał leseferyzm za coś błędnego. Nawet sam Hayek, chociaż często prorynkowy i broniący idei wolności, pozostawiał wiele furtek dla interwencji państwa (np. minimum socjalne, ubezpieczenia społeczne, budowa infrastruktury, polityka antytrustowa; Hayek przez większą część życia popierał także politykę monetarną)."

Wygląda na to że dopiero Mises i Hayek nadali ASE wolnorynkowy klimat, a libertarianizm, anarchokapitalizm jako taki to już była "sprawka" Rothbarda.
 
Do góry Bottom